Bakır Mineralleri Grubu
Bakır minerallerinin toplam sayısı 165’in üzerindedir. Bunların çoğu sanayide kullanım alanlarına sahiptir. Bunlar arasında malakit, azurit, kalkopirit (chalcopyrite) ve krizokol (chrysocolla) gibi minerallerin yaygın olmamakla birlikte değerli taş olarak kullanıldığı görülmektedir. Aşağıda bunlardan daha bilinen iki tanesi hakkında kısaca bilgi verilecektir.  |
| Malakit |
 |
| Malakit |
‘Malahit’ şeklinde yazıldığı ve kullanıldığı da görülmektedir. Bakır ve karbonat bileşimli bir mineraldir. Doğada genellikle bakır sülfürleriyle, özellikle kalkopiritle birlikte ve bunların yataklarında bulunur. Çoğunlukla üst yüzeyi yumrulu, yuvarlak, salkım benzeri şekillerdedir. Kristal yapılı olanlarına daha nadir rastlanır. Kristalleri monoklinik (hiçbir yüzü diğeri ile aynı ölçüde olmayan) şekilde yapılanmıştır. Sertliği 3.5 ile 4 arasında değişmektedir. Rengi yeşil ve koyu yeşil arasında değişen saydam olmayan bir yapısı vardır. İşlenmiş bir malakit taşı üzerinde yeşilin tonları dalgalı bir yapı gösterecek şekilde sıralanmıştır. Bu dalgalı ton geçişleri taşa ayrı bir güzellik katmaktadır. Güzel örnekleri değerli taş olarak değerlendirilen malakit, dünyada Sibirya, Macaristan, Almanya, Amerika, Avusturalya, Güney Batı Afrika'da çıkartılmaktadır. Türkiye'de bakır yataklarında, özellikle Karadeniz bölgesinde Küre’de çıkartılmaktadır.
 |
| Azurit |
 |
| Azurit |
Bakır, karbon, oksijen ve hidrojen elementlerini içeren azurit, yumuşak bir mineraldir. Sertlik derecesi 3.5 ile 4 arasında değişmektedir. Çakı ile rahatlıkla çizilebilir. Saydam değildir. Doğada büyük kütleler halinde bulunmaktadır. Kristalleri monoklinik yapıdadır. Koyu mavi (çivit) rengindedir. Eski çağlardan beri bilinen ve kullanılan azurit, ortaçağda resim boyalarının yapımında kullanılıyordu. Ancak aradan uzun zaman geçtikten sonra azurit hammaddeli boyaların havadan nem alarak renklerinin açıldığı ve yeşile döndüğü tespit edildi. Günümüzde 13. ve 14. yüzyılın ünlü çalışmalarından bazılarında, özellikle Floransa’lı ressam Gıotto di bondone’nin (1267-1337) resimlerinde yapıldığı dönemde mavi olan gökyüzü şu anda yeşildir. Bu durum daha önceden tahmin edilememiş, yüzyıllarca süren bir kimyasal reaksiyon sonucu azuritin malasite dönüşmesinden başka bir şey değildir. Azurit minerali suyun yanı sıra ısıdan da çabuk etkilenmekte ve renk değişimine uğramaktadır. Gerek bu nedenle gerekse yumuşaklığı yüzünden değerli taş olarak kullanılması yaygın değildir. Yine de doğal renginin etkileyiciliği nedeniyle insanlar bu taşı önemsemişler ve kullanma eğiliminde olmuşlardır. Hatta azuritten yapılma takılarını doğal koşullarına uygun saklayarak muhafaza eden meraklıları bulunmaktadır. Türkiye'de bakır yataklarında, özellikle Karadeniz bölgesinde Küre’de çıkartılmaktadır.
Yavuz İşçen / Ankara
Kasım 2011
e.mail: yavuziscen@gmail.com
www.cappadociaexplorer.com
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder