Grenatlar Grubu (Garnet)
Kübik kristal yapılı, sert ve değişik renklerde karşımıza çıkabilen bir grup alüminyum silikat minerali, grenatlar olarak adlandırılmaktadır. Tunç Çağı’ndan bu yana bilinen ve kullanılan bir taş olmuştur. Grenatlar içinde yer alan çok sayıda mineral bulunmaktadır. Bunların çoğu sanayide kullanılan minerallerdir. İçlerinde saydam ve güzel renkli olan bazı çeşitleri ise mücevher olarak değerlendirilmektedir. Grenatlar arasında değerli taş olarak en yaygın kullanılanları Seylan taşı, Afrika yeşimi, Ural zümrüdü ve lal taşıdır. |
| Seylan Taşı |
 |
| Seylan Taşı |
Şarap kırmızısı, kahve ve eflatun renklerinde olabilen ve eskiden Seylan’dan çıkartıldığı için bu yerin adıyla anılan grenatlar grubundan değerli bir taştır. Seylan İngilizce olarak ‘Ceylon’ olarak yazıldığından bazı kaynaklarda taşın adı yanlış olarak ‘ceylan taşı’ şeklinde ifade edilmiştir. Taşın adı Latince kökenlidir ve genellikle sırtta çıkan bir tür kan çıbanı olan ‘şirpençe’ (aslan pençesi) anlamına gelmektedir. Sanırım renksel bir benzetmeye dayanılarak taş bu şekilde adlandırılmıştır. Anadolu’da antik çağda kullanıldığı bilinen bir taştır. Osmanlı döneminde Seylan taşından yüzük yapımı yaygındı. Nadiren de tespih yapılıyordu.
 |
| Afrika Yeşimi |
 |
| Afrika Yeşimi |
Yoğun olarak tarçın rengi, sarı, kahverengi ve kırmızı renklerde görülen grenatlar grubundan şeffaf değerli bir taştır. Sarı renk olanları zirkon ile karıştırılabilir. Yeşil renkli bir çeşidi ağırlıklı olarak Güney Afrika’da çıkartılmaktadır. Bu nedenle yeşil renk grossular genellikle ‘Afrika yeşimi’ olarak adlandırılmıştır. Ülkemizde grossuların diğer renkleri için de doğru olmamakla birlikte ‘Afrika yeşimi’ tanımlaması kullanılmaktadır.
 |
| Ural Zümrüdü |
 |
| Ural Zümrüdü |
Kalsiyum ve demir açısından zengin bir grenat çeşidi olan Ural zümrüdü yeşil renklidir. İlk kez 1853 yılında Rusya’da Ural Dağları bölgesinde geniş yatakları bulunmuştur. Bu nedenle Ural zümrüdü ismiyle anılmaktadır. Renk oyunları sergileyen özelliği nedeniyle aranılan bir taştır.
 |
| Lal Taşı |
 |
| Lal Taşı Kolye |
Magnezyum alüminyum silikat içerikli şeffaf bir grenat çeşidi olan pirop, Yunanca’da ‘ateş gözlü’ anlamına gelmektedir. Ülkemizde lal taşı adıyla bilinmektedir. (lal adı da verilen bir tür yakut ile karıştırılmamalıdır) Rengi kırmızı ve kırmızının değişik tonları şeklinde olabilir. Kan kırmızısı, nar çiçeği rengi, şarabi kırmızı, kahverengimsi ya da morumsu kırmızı rastlanan renkleri arasındadır.
Yavuz İşçen / Ankara
Kasım 2011
e.mail: yavuziscen@gmail.com
www.cappadociaexplorer.com
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder